بررسی صور خیال در دیوان فروغی بسطامی

«صورخیال» گوهر اصلی شعر است و معیار ارزش و اعتبار هنری شعر را تعیین می¬کند. راهیابی به زیبایی درون شعر و درک لذّت آن از رهگذر شناخت تصاویر و عناصر شعر و شیوه های بیانی آن صورت می گیرد، زیرا زبان شعر، زبان تصویر است و شاعر به زبان تصویر با مخاطبانش سخن می گوید. فروغی بسطامی از شاعران غزل¬پرداز قرن سیزدهم هجری است که جزو شاعران مکتب ادبی بازگشت محسوب می¬شود. در سبک غزل¬سرایی، شیوۀ سعدی و حافظ را الگو قرار داده و زبان او در غزل ساده و روان و خالی از تکلّف است. با این همه غزلیات او مشحون از آرایه¬های لفظی و صورخیال است که بررسی و تحلیل آن در این مکتوب هدف قرار گرفته است. در نوشتار حاضر که با هدف شناخت معیارهای اصلی زیبایی شناختی اشعار فروغی بسطامی به شیوة توصیفی- تحلیل صورت گرفته، نحوۀ کاربرد صورخیال، چگونگی ساختار، اشکال آن و تحولات سبکی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصلی جداگانه آمار انواع صورخیال در جدول¬های بسامدی نشان داده شده است. نتیجة¬ این پژوهش حاکی از آن است که فروغی بسطامی از میان انواع صورخیال، تشبیه و استعاره را مورد توجّه قرار داده است. واژگان کلیدی: فروغی بسطامی، بلاغت، ساختار، صورخیال.